Hakan Kara: Büyük zarar edecek

Bilkent Üniversitesi'nden öğretim üyesi ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası eski başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, sosyal medya platformlarından yaptığı paylaşımla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) geçen yıl yaşadığı ekonomik kayıpları detaylı bir şekilde açıkladı.

Türkiye, Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemiyle 20 Aralık 2021'de tanıştı. Bu sistemin uygulanacağının duyurulmasının ardından, Türk lirası döviz kurlarına karşı %40'a varan bir değer kazancı yaşandı.

Prof. Dr. Hakan Kara, TCMB'nin 2023 yılındaki zararını hesaplarken eksi rezervleri de dikkate alarak bir analiz sundu.

DOLAR KURU YENİDEN YÜKSELDİ

Aralık 2021'de yaklaşık olarak 16 liradan 11 liraya düşen dolar kuru, 28 ay sonra bugün 32 lirayı aşarak yeniden yükseldi.

KKM'NİN ZARARI 833.4 MİLYAR TL

Bu olayların ardından, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) bugün duyurulan 2023 Yıllık Raporu'nda, KKM'nin 833.4 milyar TL zarara uğradığı belirtildi.

TARİHİN EN PAHALI İKTİSAT DENEYİMİ

Kara, paylaşımında "2023 yılında Merkez Bankası, büyük ölçüde Kur Korumalı Mevduat (KKM) kaynaklı olarak 818 milyar TL zarar etti.

Ayrıca, eksi rezervlerden kaynaklanan 318 milyar TL değerleme zararıyla birlikte bankanın toplam zararı 1 trilyon 136 milyar TL'ye ulaştı. Geçen yıl gerçekleşen bu olay, tarihin en pahalı iktisadi deneyimlerinden biri olarak kabul edilebilir.

Merkez Bankası'nın neredeyse tamamı KKM kaynaklı olan 818 milyar TL'lik zararının yanı sıra, eksi rezervlerden dolayı 318 milyar TL değerleme zararı da mevcut. Uluslararası muhasebe standartlarına göre, toplam zarar 1 trilyon 136 milyar TL olarak kaydedildi." İfadelerine yer verdi.

Hakan Kara, bir diğer sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı bir paylaşımda ise kamuoyuna duyurulan yoksulluk ve açlık sınırına ilişkin iç karartıcı tabloyu ortaya koydu. Kara, asgari ücrete zam yapılmazsa ortaya çıkabilecek sonuçları anlatan bir grafik paylaştı.

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), bugün Nisan ayı için açlık ve yoksulluk sınırını açıkladı. TÜRK-İŞ'e göre, Nisan ayında açlık sınırı 17 bin 725 TL, yoksulluk sınırı ise 57 bin 736 TL olarak belirlendi. Bu rakamlar, Ocak 2024'ten bu yana net 17 bin 2 TL olarak uygulanan asgari ücretin altında kaldı.

Kara, asgari ücrete zam yapılmadığı takdirde yılın geri kalanında yaşanabilecek tabloyu gösteren dikkat çekici bir grafik paylaştı.

Kara'nın paylaştığı grafik, asgari ücretin açlık sınırının altında kaldığını ve aradaki farkın giderek arttığını gösteriyor.

Ocak 2024'ten beri asgari ücret net 17 bin 2 TL seviyesinde sabitlenmiş durumda. Enflasyonist bir ortamda maaşların erimesiyle milyonlarca asgari ücretli, Temmuz ayında asgari ücrete zam beklentisi içinde... Ancak ekonomi yönetimi, 2024 yılı içinde asgari ücrete tek bir zam yapılacağını defalarca açıkladı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), nisan ayının başlarında hükümete gönderdiği açık mektupta, asgari ücretin tek seferde güncellenmesi yönünde bir çağrıda bulundu.

TCMB Başkanı Fatih Karahan imzasıyla yayımlanan mektupta, "Asgari ücretin yılda bir kez güncellenmesi, öngörülen dezenflasyon patikasının oluşturulması açısından hayati bir önem taşımaktadır" ifadelerine yer verildi.