Çalışma hayatı uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik, Temmuz ayında emeklileri bekleyen tabloyu değerlendirdi. Dul ve yetimlerle birlikte toplamda 16 milyon kişiyi ilgilendiren Temmuz zamları hakkında bilgi veren Prof. Dr. Çelik, kök maaş tehlikesine dikkat çekerek, emeklilerle ilgili gözden kaçan önemli bir gerçeği vurguladı.
Kocaeli Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri bölümünden Prof. Dr. Aziz Çelik, memur emeklisi (4c), işçi emeklisi (4a) ve Bağ-Kur emeklisinin (4b) Temmuz ayında alacağı zamma dair önemli açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr. Aziz Çelik, "Emeklileri Temmuz’da ne bekliyor?" sorusuna yanıt verirken, emekli zamlarının hesaplanmasıyla ilgili şu bilgileri paylaştı:
EMEKLİ ZAMMI NASIL HESAPLANIYOR?
16 milyon kişiden söz ediyoruz. Emekliler, dul ve yetimlerle birlikte Türkiye’nin işçilerden sonra en büyük toplumsal grubunu oluşturuyor.
Emeklilerin aylıklarının artırılmasının iki yöntemi var. Birincisi, işçi ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşları son altı ayın enflasyonuna göre artırılır. Bu, yasada belirlenmiş bir kuraldır. İkincisi, memur emeklilerinin maaşları toplu sözleşmeye göre artırılır.
Temmuz ayına geldiğimizde yüzde 25’lik bir enflasyon yaşadığımızı varsayalım. Şu anki göstergeler bunu işaret ediyor. Eğer yüzde 25 enflasyon olursa, kural gereği SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 25 zam alacak.
ORTALAMA AYLIK 13 BİN LİRA
Prof. Dr. Aziz Çelik, Türkiye'de emeklilerin ortalama aylığının 13 bin lira olduğunu hatırlatarak, "En düşük emekli aylığı nedir, bilmiyoruz. En düşük aylık 10 bin TL'ye tamamlanıyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu bunu açıklamıyor, ben iki yıldır uğraşıyorum. Yargıya gittim ve iki sene önceki veriyi öğrendim. 4 bin 200 lira olduğunu söylediler. Ama şu anki durumu bilmiyorum. Veri konusunda belirsizlik var" ifadelerini kullandı.
En düşük emekli maaşı alan vatandaşları bekleyen kök aylık tehlikesine dikkat çeken Aziz Çelik, şu açıklamalarda bulundu:
Emeklilerin kök aylıkları, tamamlanan aylıklarından düşüktür. Yani emekli aylığı, 10 bin TL'ye tamamlanır. Ancak birçok emeklinin aylığı 7 bin lira, 8 bin lira veya 8 bin 500 lira gibi düşük seviyelerdedir.
Emekliler, enflasyonun altında ezilme riskiyle karşı karşıyadır. Eğer zam kök aylıklarına yapılırsa; örneğin, 8 bin TL alan bir emekliye yüzde 25 zam yapılırsa 10 bin TL alır. Ancak zaten bu emekli şu anda zaten 10 bin lira alıyor.
Emekliler konusunda unutulan gerçeğe dikkat çeken Prof. Dr. Aziz Çelik, şu açıklamalarda bulundu:
Emekliler, 20 yıl önce asgari ücretin yaklaşık yüzde 40 üzerinde aylık alıyorlardı. Ancak şu anda bu oran yüzde 60’a düştü.
Emekli aylığının asgari ücretten az olmaması gerektiği açık bir gerçektir ve tartışma konusu olmamalıdır. Emeklilerin kök maaş nedeniyle enflasyon kadar zam alamama riski varken, biz 10 bin TL'ye odaklanıyoruz.
Memur emeklileri için iki önemli tehlike bulunmaktadır. Memur emeklileri, toplu sözleşme gereği enflasyondan yaklaşık 5,5 puan daha düşük zam alacaklar. Eğer yasada bir değişiklik yapılmazsa, durum bu şekilde kalacaktır.
MAAŞ BAĞLAMA ORANI...
Memur emeklilik bağlama oranları son bir yıl içinde önemli ölçüde düştü. Geçen yıl, memurlara ilave ödeme adı altında önce 8 bin lira ödeme yapıldı, ancak bu miktar şu anda 12 bin küsur liraya yükseldi ve artmaya devam ediyor.
Ancak, bu ilave ödeme emekli aylıklarında dikkate alınmıyor.
Bir yıl önce emekli olan bir memur, aylığının yüzde 71'ini alırken, şimdi emekli olacak bir memurun aylığının yüzde 41'ini alması bekleniyor.
Çünkü bu ilave ödeme, emekli aylıklarına yansıtılmıyor. Bu fark giderek büyüyecek gibi görünüyor. Yani memurlar, memur emeklileri, işçi ve Bağ-Kur emeklileri Temmuz ayında tasarruf bekliyor.
