Mahfi Eğilmez acı reçeteyi paylaştı: Rekor artış olacak

İktisatçı ve eski Hazine Müsteşarı Mahfi Eğilmez, kendi adını taşıyan blogunda yayımladığı bugünkü yazısında "En doğru enflasyon tahmini" konusuna odaklandı.

Eğilmez, yazısında "Önce gerçek enflasyonun ne olduğunu tespit etmemiz gerek. Gerçek enflasyonu bilmezsek ücretler de fiyatlar da kiralar da doğru belirlenemez" diyerek enflasyonun doğru bir şekilde anlaşılmasının önemine vurgu yaptı.

Ayrıca, "Enflasyonu düşürmek için uyguladığımız politika araçları gerçek enflasyonu hedef alarak ayarlanmamışsa enflasyonu yüzde 5’ler düzeyine indirmek ve orada tutmak mümkün olmaz" şeklindeki değerlendirmeleriyle, politika yapıcıların enflasyon mücadelesinde doğru hedeflemeye ve politika araçlarını buna göre düzenlemeye önem verilmesi gerektiğini vurguladı.

İşte Mahfi Eğilmez'in "En Doğru Enflasyon Tahmini" başlıklı yazısı:

Ünlü iktisatçı Mahfi Eğilmez, "En Doğru Enflasyon Tahmini" başlıklı yazısında, Merkez Bankası'nın 2024 yılı II. Enflasyon Raporu'nda yer alan grafiklere odaklandı.

Yazısında, raporda yer alan ve piyasa katılımcıları, firma temsilcileri ve tüketicilerin enflasyon tahminlerini gösteren grafiği aktaran Eğilmez, bu grafikleri rapordan alarak okuyucularına sundu.

Ayrıca, TÜİK'in tüketici enflasyon oranı (TÜFE) ve İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi'ne dayanan gerçekleşen 12 aylık enflasyon oranlarını da sağ taraftaki grafikte gösterdiğini belirtti.

Eğilmez, bu grafikler üzerinden yapılan karşılaştırmalarda İTO endeksinin TÜFE'ye göre daha yakın ve gerçekle daha uyumlu bir seyir izlediğine dikkat çekti. Ayrıca, iki endeksin kapsama alanları ve bölge kapsamlarının farklılıklarını da okuyucularına hatırlattı.

İki grafik arasında yapılan karşılaştırmada, TÜİK tarafından açıklanan gerçekleşen enflasyon oranlarının (TÜFE) tüketicilerin tahminlerine en yakın olduğu, en uzak tahminlerin ise piyasa katılımcıları tarafından yapıldığı görülüyor.

Firma temsilcilerinin tahminleri ise genellikle bu iki grup arasında bir yerde konumlanıyor.

Mahfi Eğilmez'e göre, Merkez Bankası bu tahminleri her ay gerçekleştirdiği anketlerle belirliyor. Piyasa katılımcıları genellikle Merkez Bankası'nın resmi enflasyon tahminine paralel tahminlerde bulunuyor, ancak bu tahminler genellikle gerçek duruma tam olarak yaklaşmıyor veya tutmuyor.

Bu durumun iki temel nedeni olabileceğini ifade etti:

1. Piyasa katılımcıları olarak seçilen bireylerin doğru tahmin yapma yeteneklerinin sınırlı olabileceği.
2. Bu kişilerin, Merkez Bankası'nın politikalarını etkilememek adına tahminlerini Merkez Bankası'nın açıkladığı tahminler çerçevesinde şekillendirdiği veya kendi gerçek tahminlerini sakladığı ihtimali.

Bu noktalar, enflasyon tahminlerinin doğruluğunu etkileyen önemli faktörler olarak öne çıkıyor.

GERÇEK ENFLASYONU BİLMEZSEK ÜCRETLER DOĞRU BELİRLENEMEZ

Gerçek enflasyonun belirlenmesi, ücretlerin, fiyatların ve kiraların doğru şekilde belirlenmesi için temel bir öneme sahiptir. Enflasyonun gerçekçi bir şekilde tespit edilmesi gereklidir. Aksi takdirde, enflasyonu düşürmek için uygulanan politika araçları gerçek durumu yansıtmazsa, enflasyonu yüzde 5 seviyelerine indirmek ve bu düzeyde tutmak mümkün olmayabilir.

TÜİK ENFLASYON VERİLERİNİ AÇIKLAMIŞTI

Nisan ayı enflasyon verileri Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklandı. TÜFE'ye göre aylık bazda enflasyon yüzde 3,18 artarak yükselişini sürdürdü. Yİ-ÜFE ise aylık bazda yüzde 3,60 artış gösterdi.

Yıllık bazda tüketici fiyatlarında enflasyon yüzde 69,80, yurt içi üretici fiyatlarında ise yüzde 55,66 olarak gerçekleşti. Nisan ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 59,64, yurt içi üretici fiyatları ise yüzde 45,83 oranında arttı.

Ekonomi ve Araştırma Grubu (ENAG) verilerine göre ise nisan ayında tüketici fiyatları bir önceki aya göre yüzde 5,02 artış gösterdi ve yıllık enflasyon yüzde 124,35'e yükseldi.