Emekli maaşlarında köklü değişiklik! Ünlü gazeteci canlı yayında tüm detayları açıkladı

Ünlü gazeteci Ekrem Açıkel, iktidarın yeni reformunda emekliler için köklü değişiklikler yapılacağını duyurdu.

Ocak ayında milyonlarca emekliye yapılan yüzde 49,25'lik zamın ardından, 6.700 TL ve altında maaş alan emekliler bu artıştan etkilenmedi. Zira en düşük emekli maaşı son düzenlemeyle 10.000 TL seviyesinde kalmaya devam etti.

Ancak, açlık sınırının her geçen gün artarak 16.000 TL'ye kadar yükselmesi, 10.000 TL maaş alan emeklileri olumsuz etkiliyor.

Emekliler, bu duruma tepki olarak maaşlarında reform yapılmasını talep ediyorlar. 2008 yılında emekli maaşlarını belirleyen ABO oranında yapılan değişikliklerin, maaşların düşük olmasına neden olduğunu birçok uzman ifade ediyor.

Kulislerde, AKP yönetiminin yakında Sosyal Güvenlik alanında reforma gideceği konuşuluyor. Ancak, bu reformda emekliler için ABO oranında değişiklikler olup olmayacağı belirsizliğini koruyor.

Ünlü gazeteci Ekrem Açıkel, iktidarın yeni reformunda köklü değişikliklere gidileceğini ifade ederken, "Emekli maaşları düşük çünkü ABO oranlarıyla oynandı. 2008'de bağlanma oranları değişti.

Öncesi yüksek, 2000-2008 arası orta, sonrası ise düşük bir tuhaf katsayı oranıyla; ortalama emekli maaşı 10 bin TL'den 12 bin TL'ye takıldı, kaldı. ABO'da aylık bağlanma oranları da baştan aşağı değişecek. Kendi adıma söz veriyorum" şeklinde konuştu.

AYLIK BAĞLAMA ORANI NEDİR?

Bir çalışanın emekli olabilmek için toplam prim ödeme gün sayısının ilk 3600 günü için her 360 gün için % 3,5, sonraki 5400 günü için her 360 gün için % 2, daha sonraki her 360 gün için ise % 1,5 oranları toplamının bir araya gelmesiyle oluşuyor.

EMEKLİ AYLIĞI HESAPLAMA

Türkiye'deki sosyal güvenlik sistemi sık sık değişikliklere uğradığı için emekli maaşı hesaplamalarında farklı uygulamalar bulunmaktadır.

Bugün, emekli maaşı hesaplanırken üç ayrı dönem dikkate alınıyor:

• 9 Eylül 1999 öncesinde çalışılan dönem.
• 9 Eylül 1999 - 1 Ekim 2008 arasında çalışılan dönem.
• 1 Ekim 2008 sonrası dönem.

Emekli maaşı basitçe, ortalama aylık kazancın Aylık Bağlama Oranı (ABO) ile çarpılmasıyla hesaplanır.

Her dönem için farklı formüller uygulanıyor:

• 1999'a Kadar Süre: Aylık bağlama oranı, 25 yıl sigortalılık süresi (9.000 gün) için %76 olarak belirlenmiştir. 3.600 gün için ise %70 olarak alınır.
• 1999-2008 Arası: Bu dönemde sistem değişikliğe uğrar ve 25 yıl için oran %65'e düşürülür.
• Ekim 2008 Sonrası: Sosyal güvenlik kurumlarının birleştirilmesiyle, 25 yıl için aylık bağlama oranı %50'ye kadar düşer.

Görüldüğü gibi, eski dönemlerde çalışanlar eğer yüksek kazançları varsa daha avantajlı.

Örneğin, 1967 doğumlu Ahmet Bey'in 01.01.1989'da sigortalı olarak çalışmaya başladığı düşünülürse Ahmet Bey, 51 yaşında, yani 2018'de emekli olacak. Bu durumda Ahmet Bey'in emeklilik maaşı hesaplanırken üç ayrı dönemdeki kazançları ayrı ayrı değerlendirilir ve toplanarak maaşı belirlenir.