Ekonomi yazarı Necmettin Batırel'in son dönemde dolar kurunun düşeceğine dair yaptığı tahminler, yatırımcılar arasında şaşkınlıkla karşılanırken Batırel, sosyal medya hesabından "Kaş yaparken göz çıkarmayın" başlıklı bir yazı daha kaleme aldı.
Ekonomi yazarı Necmettin Batırel'in son dönemde dolar kurunun düşeceğine dair yaptığı tahminler, yatırımcılar arasında şaşkınlıkla karşılanırken Batırel, sosyal medya hesabından "Kaş yaparken göz çıkarmayın" başlıklı bir yazı daha kaleme aldı.
Merkez Bankası’nın döviz alımında olduğunu ve olası bir döviz alımının durdurulması durumunda yaşanacak gelişmelere ilişkin dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Batırel, yazısında şu ifadelere yer verdi:
“Merkez Bankası, son bir yıl içinde düzenli olarak piyasadan döviz alarak brüt rezervleri 144 milyar dolara, net rezervleri ise 45 milyar dolara yükseltti. Ancak döviz alımı karşılığında TL verildiği için piyasadaki likidite artmaya devam ediyor. Merkez Bankası, depo ihaleleriyle bu likiditenin bir kısmını geri çekse de, büyük bir kısmı hâlâ dolaşımda bulunuyor.
Net rezervlerde son iki ayda 70 milyar dolarlık bir artış yaşandı ve bunun için 2,24 trilyon lira piyasaya sürüldü. Merkez Bankası Başkanı Karahan, piyasadan ek 550 milyar lira çekerek toplam 1,5 trilyon lira likidite topladıklarını ve mevcut fazlanın geçici olduğunu belirtiyor.
Ancak piyasada hâlâ bol miktarda para bulunuyor. Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek ise, rezervlerin ve finansal istikrarın güçlendiğini, swap hariç net rezervlerin son beş yıl içinde ilk kez pozitife döndüğünü ve ülkenin dış şoklara karşı direncinin arttığını ifade ediyor. Her şeyin olumlu görünmesine rağmen, enflasyonla mücadelede para bolluğunun devam etmesi çelişkili bir durum oluşturuyor.
Merkez Bankası döviz alımını durdurursa kurlarda önemli bir düşüş yaşanabilir, bu da ithal malların ucuzlamasıyla taleplerinin artmasına yol açabilir.
Peki bu döngüden nasıl çıkabiliriz? En basit çözüm, faizi daha da artırarak fazla parayı bankalarda bloke etmektir. Ancak bu yöntem, yüksek faiz oranlarının şirketlerin maliyetlerini artırarak fiyatların yüksek kalmasına ve enflasyonla mücadelenin zayıflamasına yol açar. Faiz artırıldığında, ülkenin en büyük borçlusu olan Hazine'nin faiz yükü artar, yatırım yapacak ve üretim yapacak olanların da motivasyonu düşer.
Kurun düşmesine izin verilmemeli, hatta piyasaya belirli miktarda döviz enjekte ederek kontrollü bir şekilde az da olsa yükselmesi sağlanmalıdır. Merkez Bankası, elindeki araçlarla tüm likiditeyi çekemez. Hazine'nin borçlanması veya süper bono gibi kısa vadeli likiditeyi çekecek araçlarla iç talep daha sert bir şekilde düşürülebilir. Bu durumda, kurun kontrollü ve sınırlı bir şekilde artmasına izin verilirse, ihracat yoluyla büyüme desteklenir ve iç talep çok düşük olacağı için döviz kurunun enflasyona geçişkenliği azalır.
Dövizdeki toparlanma ihracatçılar için olumlu bir gelişme olsa da yeterli değildir. Eğer büyümeyi yurtdışına yapılacak satışlarla sürdürecekseniz, Merkez Bankası'nın ihracatçının elde ettiği gelirin %40'ını zorunlu bozdurma uygulamasından vazgeçmesi gerekmektedir demiştim.
Dün akşam bu konuda ilk olumlu adım atıldı; ihracat bedellerinin satış yükümlülüğü %40'tan %30'a indirildi. Kısa süre sonra bu oran önce %20'ye, ardından %10'a düşürülecek. Bu sayede ihracatçılar rahatlayacak ve ham madde almak için piyasadan döviz talep etmeyecekler. İhracat gelirlerinde büyük bir artış yaşanacak.
Sonuç olarak, enflasyon bu şekilde düşecek. Lütfen macera aramayın ve kaş yapayım derken göz çıkarmayın. Bu bir dost tavsiyesidir.”
