Yıpranma payı adı verilen sistem, belirli meslek dallarında çalışan bireylere standart emeklilik yaşının altında emekli olma fırsatı sunuyor. Fiziksel ve zihinsel açıdan yıpranma riski taşıyan meslek sahiplerinin emeklilik süreçlerini kolaylaştırmayı hedefleyen bir sistem olarak biliniyor.
Türkiye'de, ağır iş koşullarında çalışan meslek gruplarına erken emeklilik imkanı sunulmakta olup, bu kişiler her yıl için ek yıpranma payı süresiyle emeklilik haklarını daha erken elde edebilir.
Erken emeklilik için başvuruda bulunan çalışanların yerine getirmesi gereken bir koşul, belirlenen prim gün sayısını tamamlar. Bu koşulu sağlayamayanların, erken emeklilik avantajlarından faydalanamayacağı belirtildi.
Maden işçileri için yıpranma payı ve erken emeklilik için gereken prim gün sayısı 1800 günken, diğer sektörlerde çalışanlar için bu süre 3600 gün olarak belirlendi. Meslek gruplarına göre yıpranma hakkı süreleri çeşitlilik göstermektedir. Bazı mesleklerde bu hak yılda 180 gün iken diğerlerinde ise 60 ila 90 gün arasında değişebilir. Madencilik ve yeraltı işleri gibi ağır ve riskli mesleklerde çalışanlar, yıpranma hakkından yılda 180 gün faydalanabilir.
90 gün yıpranma hakkından faydalanabilen meslekler arasında şunlardır:
Cıva üretimi işleri, asit imalatı yapan atölye ve fabrikalar, Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli, Emniyet, polis ve MİT mensupları, TBMM yasama organı üyeleri, Radyoaktif işlerde çalışanlar, Türk Silahlı Kuvvetleri personeli, Demir ve çelik fabrikalarında çalışanlar, Ceza İnfaz Kurumu personelleri, Basın ve gazetecilik işlerinde görev yapanlar, TRT’de haber hizmetinde görevli olanlar, Cumhurbaşkanlığı yardımcıları ve bakanlar.
60 ila 90 gün arasında yıpranma hakkından faydalanan meslek grupları arasında Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar ile su altında çalışmayı gerektiren işlerde görev yapanlar yer almaktadır.
60 GÜN FAYDALANANLAR:
