Avustralya merkezli Ekonomi ve Barış Enstitüsü (Institute for Economics and Peace) tarafından yayımlanan endeksin ilk sıralarında alışıldığı üzere barışçıl ve istikrarlı ülkeler bulunuyor. İzlanda, listenin en üst sırasında yer alarak dünyanın en güvenli ülkesi unvanını bir kez daha korudu. Onu İrlanda ve Yeni Zelanda takip etti.
Bu ülkeler, suç oranlarının düşüklüğü, güçlü hukuk sistemleri, dış ilişkilerde barışçıl politika izlemeleri ve toplumsal uyum açısından öne çıkıyor.
TÜRKİYE, SON SIRALARA YAKIN KONUMDA
Listede Türkiye’nin bulunduğu konum ise dikkat çekici. 146. sırada yer alan Türkiye, yalnızca 17 ülkenin önünde yer aldı. Türkiye’nin hemen önünde 145. sıradaki Filistin bulunurken, 147. sırada ise Irak yer aldı. Listenin son sıralarında savaş, iç çatışma ve siyasi istikrarsızlıkla gündeme gelen ülkeler yer alıyor.
Örneğin, listenin son 3 sırası şu şekilde şekillendi:
161. Sudan
162. Ukrayna
163. Rusya
TÜRKİYE’NİN SIRALAMASINI BELİRLEYEN FAKTÖRLER
Türkiye’nin endekste bu kadar geride yer almasının ardında, çeşitli toplumsal ve siyasal dinamikler bulunuyor. Endeks, ülkeleri değerlendirirken şu başlıkları temel alıyor:
İç güvenlik ve suç oranları
Terör tehdidi ve iç çatışmalar
Siyasi istikrar düzeyi
Askeri harcamalar ve dış müdahale eğilimleri
Hukukun üstünlüğü ve adalet sisteminin işleyişi
Bu kriterlere göre yapılan değerlendirmede Türkiye’nin; sınır ötesi askeri operasyonlar, terör olayları, politik kutuplaşma, ifade özgürlüğü sorunları ve iç güvenlik endişeleri nedeniyle düşük puan aldığı belirtiliyor.
BÖLGESEL SIRALAMADA DA ALT SIRALARDA
Türkiye, Avrupa kıtası içinde de güvenlik açısından en alt sıralarda yer aldı. Özellikle AB ülkelerinin çok büyük bir bölümünün ilk 50 içinde bulunması, Türkiye ile Avrupa ortalaması arasındaki farkı gözler önüne seriyor. Bölgesel olarak değerlendirildiğinde, Türkiye'nin sadece savaş ve çatışma içinde bulunan ülkelerden daha iyi bir konumda olduğu görülüyor.
İSTİKRAR VE GÜVEN ORTAMI GÜÇLENDİRİLMELİ
Güvenlik endeksine ilişkin değerlendirme yapan uzmanlar, Türkiye’de hem iç güvenlik ortamının hem de toplumsal uyumun güçlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Uzmanlar, ekonomik istikrar, yargı bağımsızlığı, temel hak ve özgürlüklerin korunması gibi alanlarda yapılacak yapısal reformların, Türkiye’nin küresel güvenlik sıralamasında yukarı tırmanmasına katkı sağlayacağını belirtiyor.
SONUÇLAR NE ANLATIYOR?
2024 Küresel Barış Endeksi, sadece askeri ya da fiziksel güvenliği değil, ülkelerdeki bireylerin günlük yaşamlarındaki güven duygusunu da yansıtıyor. Türkiye’nin bu sıralamadaki yeri, toplumun geniş kesimlerinde hissedilen güvenlik algısı, toplumsal kutuplaşma ve ifade özgürlüğü alanındaki kısıtlamaların da bir yansıması olarak yorumlanıyor.
Güvenliğin yalnızca askeri güçle sağlanamayacağına dikkat çeken rapor, kalıcı barış ve toplumsal istikrar için özgürlük, adalet ve kapsayıcılık temelinde sürdürülebilir politikaların önemine işaret ediyor.
