Kiralık ve satılık konutlarda "Doğrulanmış İlan" dönemi başlıyor. 19 Eylül'de hibrit olarak devreye girecek bu uygulama, 1 Ocak 2025'te zorunlu hale gelecek. Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Emlak Komisyonu Başkanı Bora Tren, bu sistemin kiralarda düşüş getireceğini belirtti.
15 Eylül itibariyle kiralık ve satılık konut işlemleri E-Devlet üzerinden gerçekleştirilecek. Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın duyurduğu bu yeni uygulama, "Doğrulanmış İlan" sistemi adını taşıyor. Emlakçı veya gayrimenkul danışmanı aracılığıyla konutunu kiraya vermek veya satmak isteyenler, anlaşma sağladıkları kişi veya kurumlara E-Devlet üzerinden yetki verecek. Bu şekilde, her gayrimenkul için yalnızca bir ilan verilebilecek.
Yeni sistem, sahte ilanların önüne geçerken, fiyatlarda da düşüş öngörülüyor. Emlakçı olmadan gayrimenkulünü kiralamak veya satmak isteyenler için herhangi bir sınırlama getirilmeyecek. Ayrıca, bu uygulamanın araç satışlarına da uygulanması planlanıyor.
Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) sayesinde sahte ilanların ortadan kalkacağını söyleyen Bora Tren, gayrimenkul fiyatlarında düşüş beklediklerini ifade etti. Bu sistemin, konut kiralama ve satışlarından sonra araç satışlarında da devreye girmesi hedefleniyor.
"YÜZDE 35-40 ORANINDA AZALMA OLACAK"
Yeni uygulamaya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Emlak Komisyonu Başkanı Bora Tren, "15 Eylül’den itibaren başlanacak olan hibrit sistemi, biz buna Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) de diyebiliriz. Şöyle ki, E-Devlet üzerinden mal sahibi ilana giriyor. Buradan yetki verdiği gayrimenkul danışmanına ilan kodunu giriyor. MYK5 veya MYK4 belgesi olan gayrimenkul danışmanları buradan ilan kodunu giriyor. Bunun faydası ne olur diye soracak olursanız. Gerçek ilan girişi sağlandığı için, internet sitelerindeki ilanlarda yüzde 35 yüzde 40 oranında azalma olacak. Gayrimenkul fiyatları ve kiraların kesinlikle düşeceğine inanıyorum. Doğru bir sistem" dedi.
SAHTE İLANLAR KALDIRILACAK
Bora Tren, "Emlakçı aracılığıyla konut kiralayan ve satanlar böylece doğru kişiden yetkilendirme alacaklar. Yani sahte ilanlar ortadan kalkacak. Bir ilanı 4-5 kere görüyorsunuz, bunlar artık olmayacak. Tek bir ilan ve tek bir mal sahibi olacak. Mal sahibi kendisi de ilan girebilir, eşi de ilan girebilir. Aynı zamanda yetki verdiği birinci derece yakını olan kişiler de ilan girişi yapabilirler. Güvenlik bakımından çok büyük bir artı sağlanacak. Zaten internet sitelerinde 'Doğrulanmış ilan' olarak yılbaşından sonra tamamen bu sisteme geçiyoruz" dedi.
"KİRALARDA BİR DÜŞÜŞ OLACAK"
Komisyon Başkanı Tren, "Bu sistemle herşey yerine oturacak açıkçası. Kiralar bence geriye gelecek. Yetkisiz ilan girilemeyecek. Bu sistemde E-Devlet üzerinden mal sahibi, arzu ettiği gayrimenkul danışmanını yetkilendirecek. 15 Eylül’den sonra hibrit sistem başlangıcı olarak öngörülüyor. Yılbaşından sonra da tamamen 'Doğrulanmış ilan' olarak sistemde yer alacak. Bir kere internet sitelerindeki yüzde 35 yüzde 40 ilan azalmasını bekliyoruz. Dolayısıyla kiralarda bir düşüş olacak. Önümüzdeki süreçte bunu hep birlikte göreceğiz. Özellikle yılbaşından sonra kiralarda yükselme değil çok büyük bir düşüş olacağını öngörüyoruz" diye konuştu.
"MERDİVEN ALTI EMLAKÇI VE GAYRİMENKUL DANIŞMANI DÖNEMİ BİTTİ"
Emlakçı ve gayrimenkul danışmanlarının yetki belgelerinin daha sıkı denetlenebileceğinin de altını çizen Tren, "Daha önce zaten MYK5 veya MYK4 gayrimenkul danışmanlarının almış olduğu bir belge var. Bu kodu zaten sisteme girip yetkilendirilecekler. Artık merdiven altı gayrimenkul danışmanı ve emlakçı dönemi bitti. Artık emlakçılara bir güven geldi. Sektöre yeni bir kan geldiğini düşünüyorum. Hepimiz için hayırlı uğurlu olsun. Tüm gayrimenkul danışmanları için çok önemli bir adımdır bu" dedi.
İLANLAR DENETLENECEK
Kiraların düşürülmesine yönelik atılan adımlara ek olarak alınabilecek bazı önlemlere de değinen Bora Tren, "Bölgesel olarak çalışmalar yapılabileceğini düşünüyorum. Bu adım çok önemli ve bundan sonraki süreçte değerleme raporu istenebilir. Bu da kiraları oldukça düşürebilir. Bu ne demektir ? Mülkünü satmak veya kiraya vermek isteyen insanlar Sermaye Piyasası Kurulu onaylı bilirkişiye gayrimenkulünü değerlendirtmesi halinde gerçek değer rakamlarına ulaşıp gerçek ilanların girişi sağlanabilir. Bu da fiyatları önemli ölçüde geriye çekecektir, özellikle kiraları. Çünkü emsal baz alınıyor internet sitelerindeki ilanlarda. O ilanı görüyor, bu ilanı görüyor ve fiyatlar yükseliyor. Artık bu dönem yavaş yavaş bitiyor, çünkü yüzde 40 azalma ciddi bir azalmadır" şeklinde konuştu.
