Türkiye'de 2018 seçimlerinin ardından yaşanan kur şoku, özellikle 2021 yılının son çeyreğinde önlenemez bir hale gelirken, siyasi iktidar son çareyi Kur Korumalı Mevduat (KKM) adı verilen ve Türk lirasını dolar kuruna sabitleme ilkesine dayalı sistemi hayata geçirmekte buldu.
KKM'NİN NE ZAMAN KALDIRILACAĞI BELLİ OLDU
Büyük bir ekonomik nimet olarak sunulan uygulama, iki yıllık sürede Hazine'ye milyarlarca dolarlık zarar verirken, 28 Mayıs seçimlerinin ardından göreve başlayan ekonomi yönetiminin tasfiye adımları sonrası 3 trilyon 400 milyar liraya kadar şişen uygulamadan 600 milyar liralık bir çıkış yaşanmıştı.
Periyodik aralıklarla Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğler yoluyla KKM'ye yönelik yeni kısıtlamalar getiren Merkez Bankası, uygulamanın bir realite olduğuna dikkat çekerek 'kademeli tasfiye' planını duyururken, hükümet kanadından bugün ilk kez Kur Korumalı Mevduat'ın ne zaman sonlanacağına yönelik net bir tarih paylaşıldı.
"HAZİRAN AYINDA UYGULAMA SONA EREBİLİR"
Bugün Meclis'e getirilen ve ekonomi alanında 33 maddelik çeşitli düzenlemeleri içeren kanun teklifinin görüşmeleri esnasında açıklamalarda bulunan ve teklifin ilk imza sahiplerinden olan AKP Afyonkarahisar Milletvekili Ali Özkaya, Cumhurbaşkanına verilen yetkilerle ilgili eleştirilere katılmadıklarını; mevcut, onlarca kanunda Cumhurbaşkanının yetkisiyle ilgili düzenlemeler bulunduğunu ve Anayasaya aykırılığın söz konusu olmadığını dile getirdi.
Son 12 haftanın grafikleri incelediğinde, ortalama olarak haftalık yüzde 2.5 seviyesinde azalan KKM'nin mevcut erime hızı ile 6 ay içerisinde tasfiye edilmesi mümkün gözükmese de, kulislerde konuşulanlara göre özellikle 31 Mart'ta yapılacak yerel seçimlerin ardından hükümet döviz konusunda bir dizi yeniliğe gidecek.
MERKEZ BANKASI KKM'Yİ BİTİRMEK İÇİN REZERV BİRİKTİRİYOR
Bugüne kadar alınan kararların merkezinde TL dönüşümlü KKM hesapları bulunurken, yakında dövizden dönüşümlü KKM hesapları için de bankalara sınırlama talimatlarının gönderileceği aktarılırken, 2024 yılının ilk yarısında KKM'nin tasfiyesi için bir yandan da döviz rezervi arayışı tüm hızıyla sürüyor.
Göreve başlar başlamaz gelişmiş ülkelere ziyaretler düzenleyerek fon sahipleri ile bir araya gelen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2024 yılında hızlanması belirlenen KKM çıkışlarını finanse edebilmek için sıcak para arayışını sürdürüyor.
O TARİHTE UYGULAMAYA YENİ GİRİŞLER KAPATILACAK
Yeni ekonomi yönetimi, bir yandan KKM'den çıkmaya devam edecek yaklaşık 100 milyar dolar değerindeki paranın önemli bir bölümünün TL olarak kalabilmesi için bankalara "TL mevduat faizlerini artırın" talimatı verirken, bir yandan da tüm önlemlere rağmen döviz tevdiat hesaplarına yönelecek miktarın finansmanı için döviz rezervini artırmayı hedefliyor.
BDDK'nın ve TCMB'nin bu haftaki verilerine göre yaklaşık 5 milyar dolarlık bir rezerv artışı ile son 9 yılın en yüksek net rezervlerine ulaşan TCMB, planlanan modelin uygulanabilmesi halinde 2024 yılının Nisan ayında KKM sistemine yeni girişleri tamamen kapatabilir.
Halihazırda belirli bir vade üzerine anlaşmış KKM kullanıcılarının sözleşmelerinde ve alacakları oranlarda hiçbir değişiklik yapılmayacak olsa da, uygulamaya ilk adımda yeni girişlerin kapatılması ve daha sonrasında mevcut vadesi dolanların da çıkışıyla birlikte KKM'nin tamamen tarihe karışması bekleniyor.
