John Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Ekonomi Profesörü Steve Hanke, Türkiye ekonomisi hakkında dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
John Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Ekonomi Profesörü Steve Hanke, Türkiye ekonomisi hakkında dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Türkiye'nin yıllık %5 enflasyon hedefine ulaşması için önünde uzun bir yol olduğunu belirten Hanke, politika faizinin artırılması durumunda Türk lirasının daha istikrarlı olacağını söyledi.
Hanke, “Türkiye’nin şu anki resmi enflasyon oranı yıllık %75 ve bu oran her ay güncelleniyor. Benim güncel enflasyon ölçümüm ise yıllık %41 seviyesinde. Türkiye’nin resmi enflasyon ölçümleri benim ölçümlerimi takip eder” dedi.
Ayrıca, Türkiye’de resmi enflasyon oranlarının düşmeye başlayacağını ve bunun olumlu bir gelişme olduğunu ifade etti. Ancak Hanke, Türkiye'nin yıllık %5 enflasyon hedefine ulaşması için hâlâ kat etmesi gereken uzun bir yolu olduğunu vurguladı.
"FAİZ ORANINI %50 SEVİYESİNDE ARTIRMALI"
Hanke, faiz oranlarının enflasyonla mücadele için yeterli olup olmadığına ilişkin soruya, "Merkez Bankası’nın 27 Haziran'da yapacağı toplantıda, TCMB’nin faiz oranını %50 seviyesinde artırmasını önerirdim. Geniş tanımlı M3 para arzı hâlâ yıllık olarak %36,2 oranında artıyor.
Bu oran, Türkiye’nin enflasyon hedefi olan %5’e ulaşmasıyla tutarlı olan yaklaşık %12’lik Hanke'nin Altın Büyüme Oranı'ndan üç kat daha yüksek” şeklinde yanıt verdi. Hanke, önerisinin gerçekleşmesi durumunda Türk lirasının istikrara kavuşacağını belirtti.
"YAPISAL REFORMLAR GEREKLİ"
Hanke, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası hakkında da konuşarak, "Merkez Bankası başkanının değiştirilmesi yapısal bir reform olarak nitelendirilemez. Örneğin, Merkez Bankası'nı bir 'para kurulu' kısıtlamasına almak yapısal bir reform olarak nitelendirilebilir ve bu Türkiye'de yapılacak en önemli reformlardan biri olurdu" dedi.
Özelleştirmeleri yapısal reformlar listesinde üst sıralara koyacağını belirten Hanke, "Ayrıca, Türk iş dünyasının üzerindeki bürokratik baskının kaldırılması da reform olarak nitelendirilebilir" ifadelerini kullandı.
BULGARİSTAN ÖRNEĞİNİ VERDİ
Dünyaca ünlü ekonomist Steve Hanke, 1990'ların başından beri Türkiye'deki gelişmeleri dikkatle takip ettiğini belirterek, “TL’yi istikrara kavuşturmanın ve enflasyonu kesin olarak sonlandırmanın en iyi yolunun TCMB’yi bir 'para kurulu' kısıtlamasına almak olduğuna karar verdim” dedi.
1997 yılında Bulgaristan Devlet Başkanı Petar Stoyanov’un baş ekonomi danışmanı olduğu dönemde, Bulgaristan Merkez Bankası’nda bu sistemi uyguladığını ifade eden Hanke, Bulgaristan örneğini vererek şunları söyledi:
“1997’de Bulgaristan, aşırı enflasyon ve bankacılık krizleriyle karşı karşıyaydı. Temmuz ayında para kurulu kurulduğunda, aşırı enflasyon hemen durdu. 1998 yılına gelindiğinde bankacılık sistemi sağlamlaştı, para piyasası faiz oranları üç haneli rakamlardan %2,4’e düştü, büyük mali açık yerini mali fazlaya bıraktı, ekonomik depresyon ekonomik büyümeye dönüştü ve Bulgaristan’ın döviz rezervleri üç kattan fazla arttı.”
Hanke, Bulgaristan’ın bugün Estonya’nın ardından Avrupa Birliği’ndeki en düşük ikinci borç-GSYİH oranına sahip olduğunu vurguladı ve para kuruluna ilişkin önemli bilgiler paylaştı:
“Bir para kurulu, talep üzerine sabit bir döviz kuru üzerinden bir yabancı çapa para birimine çevrilebilen banknot ve madeni paralar çıkarır. Parasal yükümlülüklerinin %100’üne eşit çapa para birimi rezervi bulundurmak zorundadır. Bir para kurulu, herhangi bir takdir yetkisiyle para politikası uygulayamaz ve kredi veremez”
Hanke, kurulun döviz kuru politikasını uygulamak zorunda olduğunu fakat para politikasının olmadığını ifade etti.
Hanke, kurulun tek işlevinin çıkardığı yerel para birimini sabit bir oran üzerinden çapa olarak kullanılan rezerv para birimi ile değiştirmek olduğunu belirtti ve “Kurt Schuler ile birlikte yazdığım 'Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Para Kurulları' adlı kitabımda Türkiye için para kurulu detaylarını ortaya koymuştum” ifadesini kullandı.
