Geçtiğimiz günlerde Anayasa Mahkemesi'ni (AYM) tekrar hedef alarak, HDP'nin ve uzantılarının kapatılmasını isteyen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, "Hem tarih önünde, hem millet nezdinde hainlerden olduğu kadar Anayasa Mahkemesi'nden de davacı olacağız" demişti. AYM 3 siyasi partinin kapatılmasına karar verdi.
Partsinin grup toplantısında konuşan Bahçeli, "Hem tarih önünde, hem millet nezdinde, hem de yarın Mahkeme-i Kübra’da hainlerden olduğu kadar Anayasa Mahkemesi'nden de davacı olacağımızı, hakkımızı da söke söke alacağımızı cümle aleme ilan ediyorum.
HDP’nin, kapatma davasının açılmasını takiben YSP adıyla 14 Mayıs seçimlerine girmesi de Türk adaletiyle ve Türk milletiyle alay etmektir. Anayasa Mahkemesi Başkanı ve üyeleri direkt size soruyorum, olan biten rezaletleri ne zaman görmeyi aklınızdan geçiriyorsunuz? Gecikmiş adalet, adalet değildir, bu gerçeği bilmiyor musunuz?
Anayasa Mahkemesi’nin Kandil’le köprü kurması, teröristleri arkalaması hukuk onuruyla, demokrasi namusuyla kesinlikle bağdaşmayacaktır. Yapılması gereken açık ve bellidir. HDP ve devamında kurulan hangi parti varsa derhal kapatılmalı, bir daha bölücü ve yıkıcı bir siyasi organizasyona ruhsat ve icazet verilmemelidir.
Gündemde olan tezkere görüşmelerine Milliyetçi Hareket Partisi grubu tam kadro halinde katılıp Türkiye’nin, Türk milletinin, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin, şehit ve gazilerimizin yanında olduğunu sonuna kadar göstererek evet oyu kullanacaktır. Sınır ötesindeki terör hedefleri inşallah yok edilecektir" demişti.
Bahçeli, AYM'yi parti kapatmada yetersiz kaldığını açıklarken, AYM 3 partinin kapatılmasına karar verdiğini açıkladı.
AYM 3 PARTİNİN FİŞİNİ ÇEKTİ
Anayasa Mahkemesi, Yeni Dünya Partisi, Değişim ve Demokrasi Partisi ile Yeniden Birlik Partisi'nin dağılmış sayılarak hukuki varlıklarının sona erdiğine hükmetti.
Anayasa Mahkemesi, Yeni Dünya Partisi, Değişim ve Demokrasi Partisi ve Yeniden Birlik Partisi’nin kongrelerini yapamadıkları ve parti organlarını kuramadıkları gerekçesiyle kapatılmasına karar verdi. Bu partilerin mal varlıkları hazineye devredildi.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, 3 siyasi partinin hukuki varlıklarının sona ermesi için Yüksek Mahkemeye başvurmuştu.
Başsavcılık, bu partilerin 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’na aykırı hareket ettiklerini ileri sürmüştü.
Anayasa Mahkemesi, başvuruları tek tek değerlendirdi ve 3 siyasi partinin de dağılmış sayılarak hukuki varlıklarının sona erdiğine hükmetti. Bu kararlar Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.
SİYASİ PARTİLER NASIL KAPATILIR?
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca, bir siyasi partinin kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi'nde açılan davalarda, "ceza davası" prosedürü izleniyor.
Siyasi partilerin kapatılması, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının açacağı dava üzerine Anayasa Mahkemesi tarafından karara bağlanıyor.
Anayasa Mahkemesi, temelli kapatma yerine, dava konusu fiillerin ağırlığına göre ilgili siyasi partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebiliyor.
PARTİ KAPATILMA SÜRECİ
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından açılan dava üzerine Mahkeme, bir siyasi partinin Anayasa'nın 69. maddesinde sayılan hallerden ötürü kapatılmasına veya dava konusu fiillerin ağırlığına göre devlet yardımından kısmen ya da tamamen yoksun bırakılmasına, toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğuyla yani 15 üyenin 10'unun oyuyla karar veriyor.
Siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin davalar, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun davanın mahiyetine uygun hükümleri uygulanmak suretiyle dosya üzerinden Genel Kurulca inceleniyor ve kesin karara bağlanıyor.
SİYASİ PARTİLERİN KAPATILMA NEDENLERİ
1982 Anayasası’ndan sonra yürürlüğe giren 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nda (SPK) Anayasa’da sayılan kapatma nedenlerinin yanında diğer birtakım kapatma nedenleri düzenlemiştir.
Hukukumuzda siyasi parti kapatmaları sadece Anayasa ve Siyasi Partiler Kanunu’na göre değil mahkeme kararı, kanun ve konsey kararıyla da siyasi partiler kapatılmıştır.
ANAYASANIN 68. MADDESİ
Bir siyasi partinin tüzüğü ve programının Anayasanın 68.’inci maddesinin dördüncü fıkrası hükümlerine aykırı bulunması halinde temelli kapatma kararı veriliyor.
Anayasanın 68. Maddesinin dördüncü fıkrası ise şöyle:
“Siyasi partilerin tüzük ve programları ile eylemleri, devletin bağımsızlığına, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, insan haklarına, eşitlik ve hukuk devleti ilkelerine, millet egemenliğine, demokratik ve laik Cumhuriyet ilkelerine aykırı olamaz; sınıf veya zümre diktatörlüğünü veya herhangi bir tür diktatörlüğü savunmayı ve yerleştirmeyi amaçlayamaz; suç işlenmesini teşvik edemez.”
Kapatma nedenlerinden diğer ikisi ise bir siyasi partinin:
• Anayasa’nın 68. maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı eylemlerin işlendiği odak haline geldiğinin Anayasa Mahkemesi’nce tespiti,
• Yabancı devletlerden, uluslararası kuruluşlardan ve Türk uyrukluğunda olmayan gerçek ve tüzel kişilerden maddi yardım almasıdır.
