Geçen yıl Türkiye genelinde toplam gayrimenkul satış adedi 2 milyon 949 bine ulaşırken, bu rakamın 1 milyon 723 bini arsa, tarla, iş yeri ve diğer taşınmazlardan oluştu. Konut dışı gayrimenkul satışlarının %90'ını arsa ve tarlalar oluşturdu ve bu alanda tüm zamanların yıllık rekoru kırıldı. Konut dışı gayrimenkulün toplam satış içerisindeki payı ise %58,44 ile en yüksek orana ulaştı.
Yüksek satış adetleri bu yıl kısmen düşse de arsa ve tarlalara olan talep devam ediyor. Uzmanlar, salgın ve depremlerin yanı sıra konut alamayan yatırımcıların arsa ve tarlalara yönelmesinin bu durumda etkili olduğunu belirtiyor.
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan, konuta erişimin zorlaşmasının daha makul bütçelerle yapılabilen arsa ve arazi yatırımlarını artırdığını ifade etti. Özcan, yüksek meblağların konuşulduğu bu alanın kötü niyetlilerin de ilgisini çektiğini belirterek, arsa ve tarlalara yönelik taleple birlikte dolandırıcılık hadiselerinin de arttığını söyledi.
Özcan, bazı yatırımcıların satın alınacak araziyi görmeden, resmi kurumlarda inceleme yapmadan, sadece fiyatının cazip olduğu algısıyla satın almalar yaptığını ve parasal kayıplar yaşadığını belirtti. Özcan, "Satın alınan araziye imarın geleceği, mobil evlerin (tiny house) koyulabileceği, ürün hasadıyla yatırımın geri alınacağı gibi satış argümanları gerçekte geçerli olmayabilir ve vatandaşlarımızın yatırımı heba olabilir" dedi.
Özcan, arsa ve tarla yatırımlarının daha fazla incelemeye tabi tutulması gerektiğini belirterek, yatırımcıların almayı düşündükleri araziyi dikkatlice incelemeleri, ilgili meslek mensuplarından ve resmi kurumlardan bilgileri doğrulatmaları gerektiğini vurguladı. Özcan, satıcıdan tapu kayıt örneği veya takyidat belgesi istemenin önemli olduğunu belirtti.
Özcan ayrıca, arsa üzerine yapılabilecek binaların türü, arsanın emsali ve çekme mesafelerinin öğrenilmesi gerektiğini belirtti. Bölgedeki imar planlarının incelenmesi ve kamuya bırakılması gereken parsel bölümlerinin olup olmadığının bilinmesi gerektiğini söyledi.
Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Avukat Ali Yüksel, Kovid-19 sonrası kırsal alanlarda yapılaşma furyasının başladığını ve emlak sitelerinde teşvik edici ifadelerle yayımlanan ilanların arttığını söyledi. Yüksel, tarım alanlarının imara açılamadığını, tarlaların parsellenmesinin sıkı kurallara tabi olduğunu vurguladı.
Yüksel, "Bungalovlar ancak turizm amaçlı kullanılabilir, konut olarak kullanılamaz" diyerek yatırım yaparken dikkat edilmesi gerekenleri sıraladı. Arsa ve tarlaların yapılaşma durumlarının belediyelerden veya il özel idarelerinden öğrenilmesi gerektiğini belirtti.
Yüksel, arsa ve tarla satışlarında tapu dairelerinden malik olup olmadığının, ipotek veya başka bir sınırlama olup olmadığının kontrol edilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, tarla veya arsaların çok sayıda kişiye satıldığı kampanyalarda yasal düzenlemelere gidilmesi gerektiğini belirtti.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Hizmetleri Meslek Komitesi Başkanı Hakan Akdoğan, arsa yatırımının konuttan daha zor ve karmaşık olduğunu belirterek, arsa ve tarlaya olan talebin artmasıyla bazı mağduriyetlerin yaşanabildiğini söyledi. Akdoğan, tüketicilerin arsa veya tarla alırken ilgili belediyeden bilgi almaları gerektiğini vurguladı.
Silivri Emlak Müşavirleri Derneği Başkanı Mustafa Altınkök, arsalara ve tarlalara olan yüksek talepten yararlanmak isteyen bazı fırsatçıların vatandaşlara maket üstünden satış yapmak istediğini belirtti. Altınkök, yatırımcıların bu gibi durumlara kanmamaları ve maket üzerinden arsa veya tarla almamaları gerektiğini söyledi.
