Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Fatih Ergin

Fatih Ergin

25. SAAT

Afganistan'da Taliban'ın bir yılı

Taliban''ın yönettiği Afganistan''da bir yıl geride kaldı. Bu süre boyunca örgütün Amerikan işgali öncesine göre yenilikçi, en azından diplomasiyi öne çıkaran tavrı öne çıksa da hiçbir ülke Taliban yönetimini tanımadı, yeni atanan Afganistan''ın BM temsilcisi kabul edilmedi.

Taliban öncesinde ülkenin bütçesinin üçte iki gibi çok büyük bir kısmını Batılı ülkeler fonluyordu. Bir nevi destekle ayaktan kalan Afganistan, Taliban sonrasında daha da kötü bir ekonomiyle karşılaştı.

Yardımların kesilmesi zaten tahmin edilen bir şeydi ancak ABD''nin ülkenin 10 milyar dolarlık rezervini dondurması ve dünya ülkelerinin ambargoları arka arkaya geldi. Hepsi üst üste gelince de bankacılık sistemi çöktü.

Ama ilginçtir, İngiliz XCEPT Research raporlarına göre yeni yönetim rüşvet ve yolsuzlukla mücadelede başarılı olmuştu.

Örgüte yönelik en merak edilen konu, kadınların durumuydu. Ilımlı bir strateji izleyeceğini söylemesine rağmen Kadın İşleri Bakanlığı''nın adını İyiliğe Davet ve Kötülükten Sakındırma olarak değiştirerek Mayıs ayından itibaren kadınların çarşaf veya burka giymesini zorunlu hale getirdi.

***

Savaş öncesi kadınların çalışma oranı yüzde 22''lere yükselmişti. Şu anki tabloda zorunlu binalar (hastane, kreş ve emniyet binaları) dışında kadınların çalışmasının yasak olduğu biliniyor. Ayrıca kız çocuklarının ortaokul ve liseye gidişleri hâlâ yasak.

Afganistan yıllar boyunca, "düzensizliği ortadan kaldıramadan, düzensizliği düzene sokmaya" çalışan bir ülke oldu. Taliban öncesi resmî yönetime yönelik saldırıların temelini Taliban oluştururken, son bir yıldır devam eden saldırıları ise IŞİD üstleniyor. Örgütün gücü artıyor, Taliban önceden ülkeye yaşattığı ''gerilla kaosunu'' yaşıyor.

Ayrıca Mayıs ayında da Türk kökenli eski Afganistan Cumhurbaşkanı Yardımcısı General Raşit Dostum''un Ankara''daki evinde, Taliban karşıtı üst düzey yöneticilerin biraraya geldiği Afganistan''ın Kurtuluşu için Direniş toplantısı yapıldı. Amaç Taliban ile müzakere olsa da müzakerenin sonuç vermemesi sonrası silahlı direnişin hayata geçirilmesi konuşuldu. Muhtemelen de bu toplantı Türkiye''nin izniyle gerçekleşti...

Türkiye, bir yıldır yeni yönetimi tanımadı ama Afgan göçmenler için Taliban''ın Ankara''ya gönderdiği heyeti kabul etti ve iletişimi sürdürmeye devam ediyor.

 

 

 

 

Yazarın Diğer Yazıları