Bankacılık sektörü, yıl sonuna doğru hedeflerin tamamlanması ve finansal durumun iyileştirilmesi adına yoğun bir mevduat rekabetine sahne oluyor. Bankalar, kendi hedeflerinin yanı sıra Merkez Bankası'nın getirdiği standart TL mevduata geçiş hedefleri doğrultusunda faiz oranlarını artırıyor.
Ekonomi'den Şebnem Turhan'ın haberine göre, son dönemde, standart TL mevduat faizleri düşük miktarlarda bile -örneğin 10-20 bin liralık mevduatlarda- yüzde 42,5'in altına inmiyor. Miktar arttıkça ise mevduat faiz oranları yüzde 50-55 seviyelerine çıkabiliyor. Bu durum, bankaların hedeflerine ulaşmak için yoğun çaba gösterdiklerini ve faiz oranlarını rekabetçi bir şekilde yükselttiklerini gösteriyor.
Bankacılık sektöründeki faiz artışı, yeni Merkez Bankası yönetiminin parasal sıkılaştırma, sadeleşme ve normalleşme politikalarıyla birlikte ivme kazanıyor.
Merkez Bankası, kur korumalı mevduattan standart TL mevduata geçişi teşvik etme hedefleri doğrultusunda adımlar atarken, bu kararlar TL mevduat faizlerini yukarı yönlü etkiliyor. Sektör kaynaklarına göre özellikle bu hafta, standart TL mevduat faizlerinde hızlı bir yükseliş yaşandı.
En çok tercih edilen 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizleriyle birlikte 32 gün ve 46 gün vadeli TL mevduat faizleri de yüzde 40'ın üzerine çıktı.
Kısa vadelerde, neredeyse hiçbir şekilde yüzde 40,5'in altında bir TL mevduat faizi kalmadı ve bu faiz oranı, 10-20 bin liralık, göreceli olarak düşük sayılabilecek tasarruf miktarları için bile geçerli hale geldi.
Standart TL mevduat miktarı arttıkça, 3 aya kadar olan kısa vadeli TL mevduat faizleri de yükseliyor. Bankacılık sektörü kaynaklarına göre, 32 gün vadede minimum miktarda yüzde 40,5 faiz sunulurken, bir tasarruf miktarı 100 bin lirayı geçtiğinde bu oran yüzde 42'nin üzerine çıkıyor.
Büyük miktarlarda, milyonlar seviyesinde olduğunda ise 32 gün vadeli mevduat faiz oranı yüzde 45'e kadar yükseliyor. Benzer oranlar, 46 gün vadeli standart TL mevduat faizleri için de geçerli.
KKM faiz oranları yüzde 5 seviyelerine geriledi. Standart TL mevduatlarında ise 3 aya kadar olan vadelerde minimum faiz oranı yüzde 42,5 seviyesinde bulunuyor. Bu oran, birikim miktarının artmasıyla artıyor ve tüm bankacılık sektöründe, 3 aya kadar vadeli TL mevduat faiz oranları yüzde 47 ile 55 arasında değişiklik gösteriyor, kamunun da içinde olduğu geniş bir yelpazede yer alıyor.
Standart TL mevduat faizlerindeki hızlı artışa karşın, geçen hafta yüzde 12 seviyelerine kadar gerileyen TL kaynaklı kur korumalı mevduat faizi şu an yüzde 5'e kadar düştü. Uzun vadeli KKM hesaplarında ise faiz oranı yüzde 28'e çıktı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, kur korumalı mevduatta azalış devam ediyor. BDDK verilerine göre, 1 Aralık haftası itibarıyla KKM'de 24.33 milyar lira azalış yaşandı ve KKM büyüklüğü 2 trilyon 714 milyar 342,7 milyon liraya geriledi.
Dolar cinsi KKM büyüklüğü ise 94.47 milyar dolara düştü. Son iki haftada KKM'deki azalış hızı biraz yavaşlasa da, 18 Ağustos haftasından bu yana Merkez Bankası'nın hedeflediği dönüşüm çerçevesinde 693 milyar 605,8 milyon lira çözülme yaşandı.
Bankacılık sektöründe faiz rekabetinin artması ve Merkez Bankası'nın politikalarıyla birlikte standart TL mevduatlarında bir artış gözlemleniyor, KKM'de ise azalış devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun verilerine göre, 1 Aralık itibarıyla standart TL mevduatlarının büyüklüğü 5 trilyon 620 milyar 589 milyon liraya yükseldi. Bu büyüklükle birlikte bankacılık sektöründeki toplam mevduatın yüzde 39,73'ü standart TL mevduatlarından oluşuyor.
KKM'nin toplam mevduat içindeki payı yüzde 19,18'e düşerken, döviz mevduatının oranı yüzde 41,08'e geriledi. Dolayısıyla, yılbaşına kıyasla standart TL mevduatın payı 2 puan artarken döviz mevduatının payı yaklaşık 6 puan azaldı, KKM'nin payı ise 3,7 puan arttı. Ancak KKM'nin payı, 20 Nisan haftasına kıyasla en düşük seviyeye geriledi ve toplam mevduat içindeki oranı azaldı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) haftalık verilerine göre, sektörün kredi hacmi 1 Aralık itibarıyla 85 milyar 876 milyon lira artarak 11 trilyon 314 milyar 278 milyon liraya yükseldi.
Toplam kredi hacmi 11 trilyon 228 milyar 402 milyon liradan bu seviyeye yükseldi. Bankacılık sektöründeki toplam mevduat ise geçen hafta bankalar arası dahil olmak üzere 17 milyar 157 milyon lira azalarak yüzde 0,1 düşüşle 14 trilyon 146 milyar 795 milyon liraya geriledi.
Tüketici kredilerinin tutarı ise bu dönemde 7 milyar 310 milyon lira artışla 1 trilyon 477 milyar 398 milyon liraya ulaştı. Bu kredilerin 440 milyar 374 milyon lirası konut, 91 milyar 65 milyon lirası taşıt ve 945 milyar 959 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu.
Ayrıca, taksitli ticari kredilerin tutarı 8 milyar 797 milyon lira artarak 1 trilyon 333 milyar 371 milyon liraya yükseldi. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları ise yüzde 3,4 artışla 1 trilyon 79 milyar 76 milyon liraya yükseldi. Bireysel kredi kartı alacaklarının 467 milyar 532 milyon lirası taksitli, 611 milyar 544 milyon lirası taksitsiz borçları oluşturdu.
20 bin liranın 32 gün ve 92 günlük mevduat getirisi şöyle:
20 BİN LİRANIN AYLIK FAİZİ ARTTI
20 bin liranın 32 günlük yüzde 47 faiz getirisi 782,9 TL
20 bin liranın 32 günlük yüzde 46 faiz getirisi 766,25 TL
20 bin liranın 32 günlük yüzde 42 faiz getirisi 749,59 TL oldu.
20 BİN LİRANIN 92 GÜNLÜK FAİZİ NE KADAR?
20 bin liranın 92 günlük yüzde 47 faiz getirisi 2.250,85 TL
20 bin liranın 92 günlük yüzde 43 faiz getirisi 2.059,29 TL
20 bin liranın 92 günlük yüzde 42 faiz getirisi 2.011,4 TL oldu.
